Αέναη επΑνάσταση: Γιάννης Ρίτσος - Ειρήνη (video απαγγέλλει ο ίδιος ο ποιητής)

Γιάννης Ρίτσος - Ειρήνη (video απαγγέλλει ο ίδιος ο ποιητής)

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Columnist Sophia Drekou, BSc Psychology)

Όταν ο Χριστός Ανέστη εκ του τάφου και εμφανίστηκε

στους μαθητές Του και στις Μυροφόρες,

τους χαιρέτησε με τη λέξη «Χαίρετε»!

Και αργότερα, όταν εμφανίστηκε στους αποστόλους,

οι πρώτες Του λέξεις ήταν «Ειρήνη υμίν»!

Ειρήνη, διότι η ταραχή τους ήταν πολύ μεγάλη·
γι' αυτό κι εμείς Χριστός Ανέστη και Ειρήνη ημίν.

Η Ειρήνη που έχει εμπνεύσει χιλιάδες ποιητές και συγγραφείς, πρέπει να διασφαλιστεί πάση θυσία. H Ειρήνη είναι προνόμιο πολιτισμού και πνευματικότητας.

Η πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά τον Απρίλη του 1963, από τον αγωνιστή γιατρό, βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη (θα δολοφονηθεί μερικές μέρες αργότερα…) και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας με πρωτοβουλία της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ).

► Στον ήρωα Γρηγόρη Λαμπράκη από τον Κώστα Βάρναλη

Το ποίημα «Ειρήνη» ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος το αγαπούσε ιδιαίτερα και συνήθιζε να απαγγέλλει στις συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις, και που σήμερα είναι πιο επίκαιρο παρά ποτέ.

O λογοτέχνης, ποιητής και δημοσιογράφος Κώστας Βάρναλης*, όταν τιμήθηκε το 1959 με το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης Λένιν (δημιουργήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1949 από τη Σοβιετική κυβέρνηση για την Ενίσχυση της Ειρήνης μεταξύ των Λαών), ο ποιητής της Ρωμιοσύνης Γιάννης Ρίτσος του έγραψε το ποίημα «Ειρήνη».

Ειρήνη - Γιάννης Ρίτσος

στον Κώστα Βάρναλη

Τ' όνειρο του παιδιού είναι η ειρήνη.
Τ' όνειρο της μάνας είναι η ειρήνη.
Τα λόγια της αγάπης κάτω
απ' τα δέντρα, είναι η ειρήνη.

Ο πατέρας που γυρνάει τ' απόβραδο
μ' ένα φαρδύ χαμόγελο στα μάτια
μ' ένα ζεμπίλι* στα χέρια του γεμάτο φρούτα
κ' οι σταγόνες του ιδρώτα στο μέτωπό του
είναι όπως οι σταγόνες του σταμνιού
που παγώνει το νερό στο παράθυρο,
είναι η ειρήνη.

Όταν οι ουλές απ' τις λαβωματιές
κλείνουν στο πρόσωπο του κόσμου
και μες στους λάκκους που 'σκαψαν
οι οβίδες φυτεύουμε δέντρα
και στις καρδιές που 'καψε η πυρκαϊά
δένει τα πρώτα της μπουμπούκια η ελπίδα
κ' οι νεκροί μπορούν να γείρουν στο πλευρό τους
και να κοιμηθούν δίχως παράπονο
ξέροντας πως δεν πήγε το αίμα τους του κάκου,
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι η μυρωδιά του φαγητού το βράδι,
τότε που το σταμάτημα του αυτοκίνητου
στο δρόμο δεν είναι φόβος,
τότε που το χτύπημα στην πόρτα σημαίνει φίλος,
και το άνοιγμα του παράθυρου
κάθε ώρα σημαίνει ουρανός
γιορτάζοντας τα μάτια μας
με τις μακρινές καμπάνες των χρωμάτων του,
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι ένα ποτήρι ζεστό γάλα κ' ένα βιβλίο
μπροστά στο παιδί που ξυπνάει.
Τότε που τα στάχυα γέρνουν τόνα στ' άλλο λέγοντας:
το φως το φως, το φως,
και ξεχειλάει η στεφάνη του ορίζοντα φως
είναι η ειρήνη.

Τότε που οι φυλακές επισκευάζονται
να γίνουν βιβλιοθήκες,
τότε που ένα τραγούδι ανεβαίνει
από κατώφλι σε κατώφλι τη νύχτα
τότε που τ' ανοιξιάτικο φεγγάρι
βγαίνει απ' το σύγνεφο
όπως βγαίνει απ' το κουρείο
της συνοικίας φρεσκοξυρισμένος
ο εργάτης το Σαββατόβραδο
είναι η ειρήνη.

Τότε που η μέρα που πέρασε
δεν είναι μια μέρα που χάθηκε
μα είναι η ρίζα που ανεβάζει
τα φύλλα της χαράς μέσα στο βράδυ
κ' είναι μια κερδισμένη μέρα
κ' ένας δίκαιος ύπνος
τότε που νιώθεις πάλι ο ήλιος
να δένει βιαστικά τα κορδόνια του
να κυνηγήσει τη λύπη
απ' τις γωνιές του χρόνου
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι οι θημωνιές των αχτίνων
στους κάμπους του καλοκαιριού
είναι τ' αλφαβητάρι της καλοσύνης
στα γόνατα της αυγής.

Όταν λες: αδελφέ μου — όταν λέμε: αύριο θα χτίσουμε
όταν χτίζουμε και τραγουδάμε είναι η ειρήνη.

Τότε που ο θάνατος πιάνει λίγο τόπο στην καρδιά
κ' οι καμινάδες δείχνουν με σίγουρα δάχτυλα την ευτυχία,
τότε που το μεγάλο γαρύφαλλο του δειλινού
το ίδιο μπορεί να το μυρίσει ο ποιητής κι ο προλετάριος
είναι η ειρήνη.

Η ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπων
είναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμου
είναι το χαμόγελο της μάνας. Μονάχα αυτό.
Τίποτ' άλλο δεν είναι η ειρήνη.

Και τ' αλέτρια που χαράζουν
βαθειές αυλακιές σ' όλη τη γης
ένα όνομα μονάχα γράφουν:
Ειρήνη. Τίποτ' άλλο. Ειρήνη.

Πάνω στις ράγες των στίχων μου
το τραίνο που προχωρεί στο μέλλον
φορτωμένο στάρι και τριαντάφυλλα
είναι η ειρήνη.

Αδέρφια μου,
μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει
όλος ο κόσμος με όλα τα όνειρά του.
Δώστε τα χέρια, αδέρφια μου,
αυτό 'ναι η ειρήνη.

Αθήνα, Γενάρης 1953

* (το) ζεμπίλι: μεγάλος σάκος από καουτσούκ, ψάθα, χοντρό ύφασμα ή πλεχτό δίχτυ, που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά οικοδομικών υλικών ή και για ψώνια

Βίντεο: Ειρήνη - Ποίηση/Απαγγελία Γιάννης Ρίτσος. Μουσική:

Τερψιχόρη Παπαστεφάνου Ερμηνεία: Χορωδία Τρικάλων

Βίντεο: Στα Ρωσικά με Ελληνικούς υπότιτλους Peace-Barış-Мир. Ποίηση: Γιάννη Ρίτσου, «Ειρήνη» Αθήνα Γενάρης 1953, από τη συλλογή Αγρύπνια (1941-1953), Απαγγελία Rutkay Aziz (ηθοποιός), Μουσ: Mazlum Çimen.

Γιάννης Ρίτσος (Μονεμβασία 1909 - Αθήνα 1990)

Από τους σημαντικότερους ποιητές της λογοτεχνίας μας. Ασχολήθηκε και με τη συγγραφή θεατρικών έργων, πεζογραφημάτων, δοκιμίων, καθώς και με τη μετάφραση και τη ζωγραφική. Τιμήθηκε με πολλά διεθνή βραβεία, μεταξύ των οποίων και με το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη, το 1977. Για τους κοινωνικούς του αγώνες είχε εξοριστεί.

Στο πλουσιότατο έργο του αποτυπώνονται γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας, υμνείται η φύση και το σφρίγος των απλών ανθρώπων. Η ελευθερία και η πίστη στον άνθρωπο είναι αξίες που κατακλύζουν το έργο του. Πολλά ποιήματά του (π.χ. η Ρωμιοσύνη, ο Επιτάφιος, τα Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας) μελοποιήθηκαν από τον Μίκη Θεοδωράκη και έγιναν πολύ γνωστά στο ευρύ κοινό. Τα έργα του κυκλοφορούν συγκεντρωμένα σε τόμους, με τον τίτλο Ποιήματα. Έγραψε και τα πεζά Εικονοστάσιο ανωνύμων αγίων (εννέα τόμοι). Βιογραφικό με περισσότερες πληροφορίες

*O Κώστας Βάρναλης † 16 Δεκεμβρίου 1974. Έλληνας λογοτέχνης, ποιητής και δημοσιογράφος. Έγραψε ποιήματα, αφηγηματικά έργα, κριτική και μεταφράσεις. Τιμήθηκε το 1959 με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν.

Το έργο του είναι γραμμένο στη δημοτική και έχει καλά επιμελημένη μορφή και πλαστικότητα στην έκφραση. Χαρακτηρίζεται από θερμή λυρική φαντασία και σατιρική διάθεση με ενδιαφέρον για τον σύγχρονο άνθρωπο.

Η ποίηση του, ιδιαίτερα, χαρακτηρίζεται από έντονο «διονυσιασμό», παιχνιδιάρικη διάθεση και βαθύ μουσικό αίσθημα που συνδυάζεται άριστα με τη σάτιρα, ενώ θεωρείται ένας από τους κυριότερους αριστερούς εργάτες της γλώσσας στην Ελλάδα.

Ο Βάρναλης διατήρησε την ποιητική αλλά και την ανθρώπινη εγρήγορσή του μέχρι τα βαθιά του γεράματα.

by Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr

Δείτε: Στον ήρωα Λαμπράκη - Κώστας Βάρναλης

Ο Γιάννης Ρίτσος απαγγέλει ένα απόσπασμα από το

ποίημά του για τον Κώστα Βάρναλη, που έγραψε με

αφορμή τα 50 χρόνια της φιλολογικής δραστηριότητας του.

Βιβλιογραφία

• Γιάννης Ρίτσος - Ειρήνη, ΑΘΗΝΑ, Γενάρης 1953, Από τη συλλογή Αγρύπνια (1941-1953). Γιάννης Ρίτσος, Ποιήματα 1930-1960, Β' τόμος, Εκδόσεις «Κέδρος», Αθήνα 1961, σ. 173 - 175.

Περισσότερα: Γιάννης Ρίτσος

ΕΙΡΗΝΗ - Γ. Ρίτσου - ΣΟΥΡΡΙ ΑΓΚΑΛΛΙΟΥ, μαθητής Β΄ Γυμνασίου ΔΡΟΣΙΑΣ - ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ - Αντιπολεμικές δημιουργίες PDF

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ο μαθητής της Β΄ Γυμνασίου Δροσιάς, Σουρί Αγκαλλίου παρουσιάζει με ζωγραφιές τους στίχους του αντιπολεμικού ποιήματος «ΕΙΡΗΝΗ» του Γιάννη Ρίτσου. Η εργασία εκπονήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής των Διδακτικών Προτάσεων στο μάθημα της Λογοτεχνίας με τίτλο ‘’ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ Αντιπολεμικές Δημιουργίες’’ που εφάρμοσαν οι καθηγήτριες Τίνα Κατσαρή και Εύη Συρίγα. PDF

Τα Θύματα Ειρήνης

Κατερίνα Γκαράνη Δεκέμβριος 2012

Ευτυχώς που δεν έχουμε πόλεμο, έτσι μας έμαθαν να λέμε. Αυτό που δε μας λένε όμως είναι ότι στις συνθήκες ειρήνης ο κατάλογος των θυμάτων και των καταστροφών ενός λαού είναι ανάλογες προς τις απώλειες με αυτές ενός πολέμου, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει καμία Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που να τα υπερασπιστεί.

Τα θύματα της ειρήνης δεν έχουν δικαιώματα μόνο υποχρεώσεις.

Τα θύματα της ειρήνης δεν μπορούν να απειλήσουν κανέναν με Δικαστήριο διότι τους δόθηκε το δικαίωμα να επιλέξουν Δημοκρατικά την Ειρήνη που τους σκοτώνει.

Αυτή την στιγμή το Κράτος θεσπίζει νόμους οι οποίοι σε περίοδο πολέμου θα ήταν τα αποδεικτικά στοιχεία καταδίκης του. Σου απαγορεύει την περίθαλψη και την φαρμακευτική σου αγωγή εφόσον δεν έχεις το χρηματικό αντίτιμο και το ποσό των 25 ευρώ για να ζητήσεις βοήθεια σε δημόσιο νοσοκομείο. Επειδή είσαι σε καιρό ειρήνης δεν μπορείς να το σύρεις σε καμία δίκη για την καταπάτηση του Άρθρου 3 παρ. 2 των Συμβάσεων της Γενεύης, το οποίο ρητά υποχρεώνει την κατέχουσα Δύναμη όχι μόνο να συλλέγει αλλά και να περιθάλπει όλους τους ασθενείς άμαχους ή μάχιμους.

Παιδιά ενός «κατώτερου Θεού». Κάπου στον κόσμο,

τα παιδιά δεν παύουν να είναι παιδιά. (Κάπου στην Βοσνία)

Δεν μπορείς να τα βάλεις με ένα Κράτος που εσύ επέλεξες να σε διαφεντεύει κι αυτό ας σε φθάνει στα όρια της εξαθλίωσης, της αναξιοπρέπειας, της αυτοκτονίας, του φόνου και της τρέλας. Διότι αν είμαστε σε καιρό πολέμου το Κράτος θα ήταν υποχρεωμένο να τηρήσει το Άρθρο 4 παρ.2, που θα του απαγόρευε καθ’ οποιονδήποτε χρόνο και τόπο να επιβάλλεται με βία κατά της ζωής, της υγείας, της φυσικής και πνευματικής ευημερίας των ατόμων καθώς και να προσβάλει την αξιοπρέπεια του κάθε ατόμου. Η βία που δεν έρχεται με όπλο αλλά με δημοκρατικές υπογραφές δεν στήνεται σε κανένα εδώλιο κατηγορουμένου.

Ευτυχώς που δεν έχουμε πόλεμο, έτσι μας έμαθαν να λέμε διότι εσύ που ζεις σε καιρό ειρήνης δεν σου έχει στερήσει κανένας την ελευθερία σου διότι εσύ ανέβασες με τις επιλογές σου την εξουσία στο βάθρο της, δεν επιβλήθηκε από μόνη της. Έτσι δεν μπορείς να υπερασπιστείς τον εαυτό σου ως άτομο που η ελευθερία του υπέστη περιορισμό. Διότι αν ήσουν από τους άτυχους που θα βρισκόταν σε πόλεμο θα είχες υπερασπιστή σου το Άρθρο 5 παρ. 1, που θα υποχρέωνε τους κατακτητές σου να σου παρέχουν τροφή, πόσιμο νερό, προστασία απέναντι στις κλιματικές αντιξοότητες καθώς και το πλεονέκτημα ιατρικών εξετάσεων.

Τώρα είσαι πολίτης εν καιρώ ειρήνης: Θα πεινάς εσύ, το παιδί και η μάνα σου, θα σου κόβει η εταιρεία ύδρευσης το νερό για ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς, θα κρυώνεις μέχρι θανάτου και βέβαια οι ιατρικές σου εξετάσεις θα είναι άπιαστη πολυτέλεια. Ο εξαναγκασμός σε λιμοκτονία ως μέθοδος μάχης είναι έγκλημα πολέμου με το Άρθρο 14, αλλά εσύ δεν δέχεσαι καμία επίθεση, μόνο επιβολή νόμων μιας δημοκρατικά ψηφισμένης κυβέρνησης.

Όταν τελειώσει και αυτή η μεταβατική περίοδος του νέου οικονομικοπολιτικού μοντέλου που μας πλάσαραν τεχνηέντως με τον όρο «κρίση», δεν θα θυμόμαστε τίποτε από τα μεταβατικά χρόνια που διανύουμε. Θα αφομοιωθούμε από ένα νέο σύστημα όπως έγινε και στην αλλαγή του κάθε συστήματος που μας έφθασε μέχρι εδώ. Δεν θα έχουμε την τιμή να καταθέτουμε στεφάνια στο Μνημείο του Αγνώστου Έλληνα που απλά δεν κατάφερε να τα βγάλει πέρα στην μετάβαση αυτή. Δεν θα υπάρχει Νεκροταφείο Θυμάτων Ειρήνης να επισκεπτόμαστε και να λέμε ότι αυτό δεν θα αφήσουμε να ξανασυμβεί. Δεν θα έχουμε να διηγούμαστε τίποτε το ανθρωπίνως ηρωικό στις επόμενες γενιές διότι εμείς ζήσαμε την ειρήνη και όχι τον πόλεμο. Και βέβαια κανένα Δικαστήριο Εγκλημάτων Πολέμου δεν θα μας δικαιώσει βάσει του Άρθρου 91 το οποίο επιβάλλει στο εμπόλεμο μέρος το οποίο παραβιάζει τις διατάξεις των Συμβάσεων στην καταβολή αποζημιώσεως.

Αλλά δεν είναι η αποζημίωση αυτή που θα μας δικαίωνε αλλά το ότι θα θεωρούνταν υπεύθυνο το εμπόλεμο μέρος για όλες τις αναξιοπρεπείς πράξεις που διαπράχθηκαν από πρόσωπα που αποτελούν μέρος των ενόπλων δυνάμεών του. Δεν θα έχουμε τουλάχιστον την ικανοποίηση να δούμε όλα αυτά τα πρόσωπα που ευθαρσώς μας λοιδορούν καθημερινώς πατώντας με την δημοκρατική τους μπότα τα εκ γενετής και εξ αγώνων αιματηρών δικαιώματά μας, τους φονιάδες χιλιάδων Ελλήνων να κάθονται στο σκαμνί του κατηγορουμένου.

Κι εμείς εκεί πίσω στην γαλαρία του ακροατηρίου της αίθουσας δικαστηρίου να νιώθουμε έστω και στο ελάχιστο δικαιωμένα θύματα ενός πολέμου που επέλεξαν άλλοι για μας και όχι μιας ειρήνης που επιλέξαμε εμείς για τον εαυτό μας.

Βιντεο / αφιέρωμα

Yiannis Ritsos - ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
Peace - Ειρήνη - Barış-Мир video