Μακάριοι όσοι πονώντας
κλέβουν από τη νυχτιά
του έρωτα το Αλφαβητάρι.
Το ερωτικό ποίημα είναι εντυπωσιακά λυρικό και δυνατό ταυτόχρονα. Ένα ποίημα για την ανάγκη του έρωτα και της παρουσίας αγαπημένου. Ο Τάσος Λειβαδίτης ήταν ένας ποιητής που αποζητούσε την ομορφιά της ζωής, την ευτυχία του κόσμου, άρα δε θα μπορούσε να μη μιλήσει για τον έρωτα. Κι αυτό με όλη τη σημασία της λέξης και μ’ όλο τον πόνο και τη συντριβή που περικλείει ο έρωτας.
Αγαπημένη μου (Τάσος Λειβαδίτης)
Δος μου τα χέρια σου να κρατήσω τη ζωή μου.
Σ’ έβρισκα, αγαπημένη,
στο χαμόγελο όλων των αυριανών ανθρώπων.
Γιατί πριν μπεις ακόμα στη ζωή μου
είχες πολύ ζήσει μέσα στα όνειρά μου αγαπημένη μου.
Ύστερα ερχόταν η βροχή.
Mα έγραφα σ’ όλα μας τα χνωτισμένα τζάμια τ’ όνομα σου
κι έτσι είχε ξαστεριά στη κάμαρά μας.
Kράταγα τα χέρια σου
κι έτσι είχε πάντοτε η ζωή ουρανό κι εμπιστοσύνη.
Tα μαλλιά σου είναι μαύρα όπως μια νύχτα,
στο στόμα σου ανασαίνει ολάκερη η άνοιξη…
Oλα μπορούσανε να γίνουνε στον κόσμο αγάπη μου,
τότε που μου χαμογελούσες.
Στην πιό μικρή στιγμή μαζί σου,
έζησα όλη τη ζωή.
Ήξερες να δίνεσαι, αγάπη μου.
Δινόσουνα ολάκερη
και δεν κράταγες για τον εαυτό σου
παρά μόνο την έγνοια αν έχεις ολάκερη δοθεί.
Θα ξαναβρεθούμε μια μέρα.
Kαι τότε όλα τα βράδια κι όλα τα τραγούδια
θάναι δικά μας.
Θά ’θελα να φωνάξω τ’ όνομά σου,
αγάπη μου, μ’ όλη μου τη δύναμη.
Nα το φωνάξω τόσο δυνατά
που να μην ξανακοιμηθεί κανένα όνειρο στον κόσμο
καμιά ελπίδα πια να μην πεθάνει.
Ναι, αγαπημένη μου, πολύ πριν να σε συναντήσω
εγώ σε περίμενα. Πάντοτε σε περίμενα…
Κι όταν βρεθήκαμε για πρώτη φορά-θυμάσαι;-
μου άπλωσες τα χέρια σου τόσο τρυφερά
σα να με γνώριζες από χρόνια. Μα και βέβαια
με γνώριζες. Γιατί πριν μπεις ακόμα στη ζωή μου
είχες πολύ ζήσει μέσα στα όνειρά μου,
αγαπημένη μου…
Αγαπημένη, σου χρωστάω κάτι πιο πολύ απ’ τον έρωτα
εγώ σου χρωστάω το τραγούδι και την ελπίδα,
τα δάκρυα και πάλι την ελπίδα.
Στην πιο μικρή στιγμή μαζί σου, έζησα όλη τη ζωή.
Θα’ θελα να φωνάξω το όνομά σου,
αγάπη, μ’ όλη μου τη δύναμη.
Να τ’ ακούσουν οι χτίστες απ’ τις σκαλωσιές
και να φιλιούνται με τον ήλιο
να το μάθουν στα καράβια οι θερμαστές
και ν’ ανασάνουν όλα τα τριαντάφυλλα
να τ’ ακούσει η άνοιξη και να ‘ρχεται πιο γρήγορα
να το μάθουν τα παιδιά για να μη φοβούνται το σκοτάδι,
να το λένε τα καλάμια στις ακροποταμιές,
τα τρυγόνια στους φράχτες…
Να το φωνάξω τόσο δυνατά
που να μην ξανακοιμηθεί
κανένα όνειρο στον κόσμο
καμιά ελπίδα πια να μην πεθάνει.
Να τα’ ακούσει ο χρόνος
και να μη σ’ αγγίξει, αγάπη μου, ποτέ.
Μες στην αγάπη μας είναι ένα δροσερό κλωνάρι
ένα σπουργίτι μια φυσαρμόνικα…
Καλημέρα γειτόνισσες
να και κει, αγάπη μου, εκεί στη γωνιά,
κοίταξε την άνοιξη που έρχεται
κοίταξε αυτά τα παλικάρια
που γνέφουνε με τα δρεπάνια
και τα κορίτσια πίσω τους που δένουν
σε δεμάτια τις ακτίνες του ήλιου
κοίταξε... μάς γνέφουν.
Όλα μας γνέφουν. Καλημέρα.
Καλημέρα όλα εσείς κοντινά και μακρινά μου αδέρφια.
Ελάτε να σας γνωρίσω την αγαπημένη μου.
Πέστε μου, δεν είναι όμορφη;
Σαν τη ζωή και το τραγούδι, αδέρφια μου, την αγαπάω.
Και πιο πολύ.
Καλημέρα ουρανέ, καλημέρα ήλιε, καλημέρα άνοιξη.
Ελάτε λοιπόν να σας γνωρίσω την αγαπημένη μου.
Καλημέρα ευτυχία.
Δώσ’ μου τα χέρια σου να κρατήσω τη ζωή μου.
Σ’ όλους τους τοίχους απόψε ντουφεκίζεται η ζωή.
Aνάμεσά μας ρίχναν οι άνθρωποι το μεγάλον ίσκιο τους.
Tι θα απογίνουμε, αγαπημένη;
…μια φέτα ψωμί που δε θα τη μοιραζόμαστε πως να την αγγίξω;
Πως θ’ άνοιγα μια πόρτα όταν δε θα ‘τανε για να σε συναντήσω
πως να διαβώ ένα κατώφλι αφού δε θα ‘ναι για να σε βρω.
Ήταν σα να ‘χε πεθάνει κι η τελευταία ανάμνηση πάνω στη γη.
Που είναι λοιπόν ένα χαμόγελο να μας βεβαιώσει πως υπάρχουμε…
…ένιωσες ξαφνικά ένα χέρι να ψαχουλεύει στο σκοτάδι
και να σφίγγει το δικό σου χέρι.
Kι ήταν σα να ‘χε γεννηθεί η πρώτη ελπίδα πάνω στη γη.
…έτσι λέει ο Ηλίας: «εγώ θα βρω τον τρόπο να παίζω φυσαρμόνικα»
κι ας τού χουν κόψει και τα δυο του χέρια.
Kι έτσι κάθε βράδυ η λάμπα έσβηνε τη μέρα μας.
Kι όταν ήτανε να πεθάνουμε αυτοί μας μίλησαν για τη ζωή.
Tότε κι εμείς μπορέσαμε να πεθάνουμε.
Σ’ εύρισκα, αγαπημένη, στο χαμόγελο όλων των αυριανών ανθρώπων.
Γιατί πριν μπεις ακόμα στη ζωή μου
είχες πολύ ζήσει μέσα στα όνειρά μου
αγαπημένη μου.
Mα και τι να πει κανείς
όταν ο κόσμος είναι τόσο φωτεινός
και τα μάτια σου τόσο μεγάλα.
Ύστερα ερχόταν η βροχή.
Mα έγραφα σ’ όλα μας τα χνωτισμένα τζάμια τ’ όνομα σου
κι έτσι είχε ξαστεριά στη κάμαρά μας. Kράταγα τα χέρια σου
κι έτσι είχε πάντοτε η ζωή ουρανό κι εμπιστοσύνη.
Tα μαλλιά σου είναι μαύρα όπως μια νύχτα,
στο στόμα σου ανασαίνει ολάκερη η άνοιξη…
Όλα μπορούσανε να γίνουνε στον κόσμο, αγάπη μου
τότε που μου χαμογελούσες.
Στην πιο μικρή στιγμή μαζί σου, έζησα όλη τη ζωή.
Ήξερες να δίνεσαι, αγάπη μου. Δινόσουνα ολάκερη
και δεν κράταγες για τον εαυτό σου
παρά μόνο την έγνοια αν έχεις ολάκερη δοθεί.
Tο παιδί μας, Mαρία, θα πρέπει να μοιάζει με όλους τους
ανθρώπους που δικαιώνουν τη ζωή.
Φοβούνται τον ουρανό που κοιτάζουμε
φοβούνται το πεζούλι που ακουμπάμε
φοβούνται το αδράχτι της μητέρας μας
και το αλφαβητάρι του παιδιού μας
φοβούνται τα χέρια σου,
που ξέρουν ν’ αγκαλιάζουν τόσο τρυφερά…
Θα ξαναβρεθούμε μια μέρα.
Kαι τότε όλα τα βράδια κι όλα τα τραγούδια
θα ‘ναι δικά μας.
Θα ‘θελα να φωνάξω τ’ όνομά σου, αγάπη,
μ’ όλη μου τη δύναμη.
Nα το φωνάξω τόσο δυνατά
που να μην ξανακοιμηθεί κανένα όνειρο στον κόσμο
καμιά ελπίδα πια να μην πεθάνει.
Αφού κάθε στιγμή οι άνθρωποι θα μας βρίσκουν
στο ήρεμο ψωμί,
στα δίκαια χέρια,
στην αιώνια ελπίδα,
πώς θα μπορούσαμε, αγαπημένη μου,
να ‘χουμε πεθάνει...
Δείτε και: Απόσπασμα από το ποίημα του Τ. Λειβαδίτη «Η δίκη του αιώνος»
Συμφωνία Αρ.1 [1957]
Συχώρα με, αγάπη μου, που
ζούσα πριν να σε γνωρίσω...
Μισώ τα μάτια μου, που πια
δεν καθρεφτίζουν το χαμόγελό σου..
Θα σ' ακούω σαν τον τυφλό που κλαίει,
ακούγοντας μακριά
τη βουή μιας μεγάλης γιορτής
σ' αναζητάω σαν τον τυφλό,
που ψάχνει να βρει το πόμολο της πόρτας
σ' ένα σπίτι που' πιάσε φωτιά...
α, για να γεννηθείς εσύ κι εγώ
γι' αυτό έγινε ο κόσμος...
Κι εσύ, αγαπημένη, όταν με διώχνεις,
κλείνεις έξω απ' την πόρτα σου
έναν ολάκερο πικραμένο κόσμο..
Κι όταν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον,
είμαστε κιόλας νεκροί...
Αν βρουν έναν άνθρωπο νεκρό
έξω απ' την πόρτα σου,
εσύ θα ξέρεις, πως πέθανε
σφαγμένος απ' τα μαχαίρια του φιλιού,
που ονειρευότανε για σένα...
Ποδοπάτησε με, να έχω τουλάχιστον
την ευτυχία να μ' αγγίζεις.
Θε μου πόσο ήταν όμορφη
σαν ένα φωτισμένο δέντρο
ΙΙ - Απόσπασμα πρώτο
[...]
Χρόνια τώρα πηγαίνουν κι έρχονται τα ζευγάρια.
Τα πόμολα στις πόρτες
φθαρμένα από ανήσυχα ταραγμένα χέρια
ξεφλουδισμένα τα κάγκελα των κρεββατιών
από ερεθισμένα νύχια που σπάζαν
μια μυρουδιά θαμπή από πολλές περαστικές ζωές
και παλιά ανήμπορα έπιπλα
απελπισμένες γυναίκες που δόθηκαν
μονάχα για να ξεφύγουν τη μοναξιά
κι άλλες για να ξεχάσουν εκείνον, ή από εκδίκηση
ή για να μπορούνε ύστερα στη συντριβή και τη μετάνοια
να βρίσκουν επιτέλους κάποιο προορισμό
κι άλλες, έτσι, γιατί η ζωή είναι λίγη
και πρέπει να τη γλεντάει κανείς.
Κι άντρες, που όσο κι αν προσπάθησαν να δοθούν,
δεν κατορθώσανε παρά να συνεχίζουν
την πανάρχαιη αρσενική τρέλλα της απόχτησης.
Κρεββάτια ανασκαμμένα απ' την ανθρώπινη απελπισία
που έψαξε λίγη ηδονή.
Χάδια σαν τις απεγνωσμένες χειρονομίες
των ζητιάνων που προσπαθούν
να γατζωθούν στον οίχτο
φιλιά με απρόσμενο σπαραχτικό βάθος.
Πάνω στα υγρά τσαλακωμένα σεντόνια μαραίνονταν
το γέλιο των αγέννητων παιδιών.
Και πάντα ο χρόνος
από δυο ανθρώπους που αγαπιόντουσαν παράφορα
κάνοντας σε λίγο δύο αδιάφορους ξένους
που σ' άλλα τώρα βαθειά κρεββάτια πάνε να πλαγιάσουν
και σμίγουν και χωρίζουν οι άνθρωποι
και δεν παίρνει τίποτα ο ένας απ' τον άλλον. Γιατί ο έρωτας
είναι ο πιο δύσκολος δρόμος να γνωριστούν.
[...]
...Έλα λοιπόν, σκούπισε τα μάτια σου, μην κλαις. Θεέ μου τι
όμορφα μάτια!
Θυμάσαι, αλήθεια, ένα βράδυ που καθόμαστε στο παράθυρο
μακριά ένα γραμμόφωνο, κι ακούγαμε δίχως να μιλάμε.
Είπες: Ας μην έχουμε γραμμόφωνο, κι ας μη βάλανε αυτή
την πλάκα του για μας.
Όμως αυτό το σιγαλό τραγούδι είναι δικό μας. Κι αυτό το
βράδυ είναι δικό μας.
Και κείνο το άστρο, εκεί, καταδικό μας. Έτσι είχες πει.
Μιλάς σαν ποιητής, αγάπη μου, έκανα ξαφνιασμένος.
Πέρασες τα όμορφα μπράτσα σου γύρω απ’ το λαιμό μου
και με φίλησες. Όπως εσύ μονάχα ξέρεις να φιλάς.
Έλα, λοιπό, μην κλαις.
Έτσι μπράβο, έτσι μ’ αρέσεις – να χαμογελάς.
Εμείς θα ζήσουμε, αγαπημένη μου, και θα νικήσουμε. Ό, τι
κι αν κάνουν θα νικήσουμε.
Μια μέρα θα ξαναβρεθούμε.
Θ’ αγοράσουμε τότε κ’ εμείς ένα δικό μας γραμμόφωνο
και θα το βάζουμε να παίζει όλη την ώρα. Ναι, αγάπη μου,
θα κάτσουμε κιόλας στο παράθυρο, κοντά κοντά.
Θα ξαναβρεθούμε μια μέρα.
Και τότε όλα τα βράδια κι όλα τα άστρα
όμορφα μάτια!
Θυμάσαι, αλήθεια, ένα βράδυ που καθόμαστε στο παράθυρο
μακριά ένα γραμμόφωνο, κι ακούγαμε δίχως να μιλάμε.
Είπες: Ας μην έχουμε γραμμόφωνο, κι ας μη βάλανε αυτή
την πλάκα του για μας.
Όμως αυτό το σιγαλό τραγούδι είναι δικό μας. Κι αυτό το
βράδυ είναι δικό μας.
Και κείνο το άστρο, εκεί, καταδικό μας. Έτσι είχες πει.
Μιλάς σαν ποιητής, αγάπη μου, έκανα ξαφνιασμένος.
Πέρασες τα όμορφα μπράτσα σου γύρω απ’ το λαιμό μου
και με φίλησες. Όπως εσύ μονάχα ξέρεις να φιλάς.
Έλα, λοιπό, μην κλαις.
Έτσι μπράβο, έτσι μ’ αρέσεις – να χαμογελάς.
Εμείς θα ζήσουμε, αγαπημένη μου, και θα νικήσουμε. Ό, τι
κι αν κάνουν θα νικήσουμε.
Μια μέρα θα ξαναβρεθούμε.
Θ’ αγοράσουμε τότε κ’ εμείς ένα δικό μας γραμμόφωνο
και θα το βάζουμε να παίζει όλη την ώρα. Ναι, αγάπη μου,
θα κάτσουμε κιόλας στο παράθυρο, κοντά κοντά.
Θα ξαναβρεθούμε μια μέρα.
Και τότε όλα τα βράδια κι όλα τα άστρα
κι όλα τα τραγούδια θα ‘ναι δικά μας.
Μουσική υπόκρουση: Γιάννης Σπανός - Ερωτικό (Ορχηστρικό)
Κάπου ανάμεσα η γυναίκα του ποιητή
Στην αρχή της ποιητικής του παραγωγής, κάπου στο 1952, όταν εκδίδει το «Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας (1952)». Για το συγκεκριμένο έργο, του απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο Ποίησης στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Nεολαίας στη Bαρσοβία, το 1955. Στις 10 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους, βρίσκεται κατηγορούμενος για το περιεχόμενο του ποιήματος. Ωστόσο, αθωώνεται.Η αντίθεση που γίνεται ευδιάκριτη στην ποίηση του Λειβαδίτη, βλέπουμε να κάνει την εμφάνισή της και στην ζωή του. Βραβείο και εδώλιο του κατηγορημένου συνιστούν τις γκρίζες αποχρώσεις του ποιήματος.
Η εγκατάλειψη της Νομικής για την ένταξη του στην Αντίσταση, το 1940, καθώς και η εξορία του στα έτη 1948-1952 στο Μούδρο, τον Άη Στράτη και την Μακρόνησο για τις πολιτικές του ιδέες, έθεσαν τις βάσεις των πρώτων ποιητικών συλλογών, Μάχη στην άκρη της νύχτας, Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας, Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου.
Στο ποιητικό έργο, Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας, βλέπουμε τον, έντονα, βιωματικό χαρακτήρα που αναφλέγεται και ξεπηδά σε κάθε στίχο. Στην αρχή, οι φαντάροι που θα γέμιζαν τα τρένα, ο αγέρας του πολέμου, η δυστυχία του φανερωμένη σε κάθε πτυχή του δρόμου. Κάπου ανάμεσα η γυναίκα του ποιητή, αυτή που ενσαρκώνει την ατομική και συλλογική ελπίδα στα μάτια του.[2]
Περισσότερα » Τάσος Λειβαδίτης
Βιβλιογραφία:
1. Τάσος Λειβαδίτης (1921-1988) αποσπάσματα από την ποιητική συλλογή «Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας». Αθήνα, Κέδρος, 1952.
2. Ανασκάπτοντας το παρελθόν, anaskaptontas.blogspot.gr
3. Το ποίημα στο βίντεο, αποδίδει ο ηθοποιός Πλάτων Τσιπίδης σε μουσική Ευανθία Ρεμπούτσικα. Το οπτικοακουστικό υλικό (Βίντεο) από το www.YouTube της Google.
1. Τάσος Λειβαδίτης (1921-1988) αποσπάσματα από την ποιητική συλλογή «Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας». Αθήνα, Κέδρος, 1952.
2. Ανασκάπτοντας το παρελθόν, anaskaptontas.blogspot.gr
3. Το ποίημα στο βίντεο, αποδίδει ο ηθοποιός Πλάτων Τσιπίδης σε μουσική Ευανθία Ρεμπούτσικα. Το οπτικοακουστικό υλικό (Βίντεο) από το www.YouTube της Google.
Σοφία Ντρέκου 30 Οκτωβρίου 2016: 30 Οκτωβρίου 1988 έφυγε για την ποιητική, ουράνια Πολιτεία ο ποιητής της ανθρωπιάς, του ονείρου και του έρωτα, Τάσος Λειβαδίτης. Ο ποιητής με τα περισσότερα μελοποιημένα ποιήματα. Με την ποίησή του, άφησε την ανθρωπότητα ομορφότερη. Ας είναι αναπαυμένη η ωραία και βαθειά αγωνιστική ψυχή του †
Sophia Drekou 22 Φεβρουαρίου 2015 στις 10:56 μ.μ.
αέναη επΑνάσταση 22 Φεβρουαρίου 2015 στις 11:16 μ.μ.
Σοφία Ντρέκου 16 Μαΐου 2016 στις 8:25 μ.μ.
αέναη επΑνάσταση 22 Φεβρουαρίου 2015 στις 11:16 μ.μ.
Σοφία Ντρέκου 16 Μαΐου 2016 στις 8:25 μ.μ.
υιός άσωτος(Sotirios Laliotis) 17 Μαΐου 2016: Γιατί ο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος δρόμος να γνωριστούν. Έρωτας που πέρα από όλα τα άλλα εμπεριέχει την κατανόηση, την στοργή την συντροφικότητα, την μεγάλη καρδιά. Έρωτα που δεν έχει χώρο η απελπισία, που και μόνον το δόσιμο, σε κάνει άνθρωπο, άνθρωπο για όλα. Για όλα εκείνα που ανεβάζουν την ζωή εκεί που της πρέπει. Εκεί όπου ο συμβιβασμός με σήμα απαγορευτικό, δεν έχει χώρο, εκεί που τα πρέποντα είναι μόνον η αγάπη και η αυταπάρνηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου