Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς Άπαντα τα Έργα του (αφιέρωμα)

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, Αρχιεπίσκοπος 

Θεσσαλονίκης, ο Θαυματουργός, εορτάζει 

14 Νοεμβρίου και Β' Κυριακή των Νηστειών.

Φωτός λαμπρόν κήρυκα νυν όντως μέγαν,

Πηγή φάους άδυτον άγει προς φέγγος.

Αναστάσιμες εκλάμψεις φωτός, 

να διαλύουν τα μέσα μας σκότη 

Εργασία, Έρευνα της Σοφίας Ντρέκου

Τη Β' Κυριακή των νηστειών γιορτάζουμε τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, άγιο του 14ου αιώνα, που έφερε την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη, όταν έγινε επίσκοπος της πόλης μέσα στον εμφύλιο πόλεμο με το κίνημα των Ζηλωτών και υπερασπίστηκε την πεποίθηση των χριστιανών ότι:

α) για να γίνει κάποιος άγιος δε χρειάζεται να είναι μορφωμένος φιλοσοφικά, αρκεί με την καρδιά του να πλησιάσει το Θεό και τον πλησίον, ακόμη κι αν είναι αγράμματος˙

β) ο Θεός αγιάζει και το σώμα του ανθρώπου, όχι μόνο την ψυχή του, γι’ αυτό ο άγιος μπορεί να δει το Φως του Θεού και με τα σωματικά του μάτια κι όχι μόνο με «τα μάτια του νου του» – άρα το ανθρώπινο σώμα, καθώς ενώνεται με τη θεία χάρη (την αγαθή ενέργεια του Θεού), είναι ιερό και άγιο κι όχι ένα σκουπίδι προορισμένο να εξαφανιστεί (αυτός είναι κι ένας βασικός λόγος που δεν καίμε τους νεκρούς μας, όπως κάνουν πολιτισμοί που πιστεύουν πως το ανθρώπινο σώμα δεν έχει καμιά αξία, π.χ. οι Ινδοί ή οι αρχαίοι Έλληνες).

Η Εκκλησία προβάλλει την Β’ Κυριακή των Νηστειών τον άγιο Γρηγόριο, ως αέναο κήρυκα της χάρης και του ακτίστου φωτός του Θεού. Η προσευχή του «φώτισόν μου, το σκότος» επιβεβαιώνει την αλήθεια αυτή και λειτουργεί παραδειγματικά και σε εμάς. 

«Προσεύχου, ὡς ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, ὅστις ἐπὶ ἔτη ἐβόα, «Κύριε, φώτισόν μου τὸ σκότος», καὶ εἰσηκούσθη. (Απόσπασμα από εδώ)

Ο Γρηγόριος Παλαμάς υπήρξε εξέχουσα μοναστική μορφή κατά τον 14ο αιώνα. Η Πανευρωπαϊκή φήμη του είναι σπουδαία εξ αιτίας της διαμάχης με τον ουμανιστή μοναχό Βαρλαάμ.

• Μόνο ένας ταπεινός ασχολείται με τον εαυτό του. Ο υπερήφανος με τους άλλους.
• Τα δάκρυα καθαρίζουν το ειδεχθές της ψυχής. (Γρηγόριος Παλαμάς)

Η Β’ Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη είναι αφιερωμένη σ’ έναν υπέρμαχο της Ορθοδοξίας στον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά (14ος αιώνας), ησυχαστή του Αγίου Όρους και μετά Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης. Η εποχή μας, όπως κάθε άλλη εποχή, μας καλεί να μην δείξουμε αδιαφορία για τα καθημερινά μας προβλήματα και για τα ζητήματα της Ορθοδόξου Πίστεώς μας. Η αδιαφορία φθείρει τον άνθρωπο και τον οδηγεί την πνευματική καταστροφή. Η σημερινή γιορτή μάς καλεί να μιμηθούμε τον υπέρμαχο της Ορθοδοξίας, άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, του οποίου τις πρεσβείες επικαλούμεθα υπέρ όλων.

Διαβάστε: Εκτενές Αφιέρωμα στον Βίο του Άγιου Γρηγορίου

Χαίρε Πατέρων καύχημα,

Θεολόγων το στόμα,

της ησυχίας σκήνωμα,

οίκος ο της σοφίας,

των διδασκάλων το κράτος,

πέλαγος το του λόγου·

πράξεως χαίρε όργανον,

θεωρίας ακρότης,

θεραπευτά των παθών 

και νόσων των ανθρωπίνων·

Πνεύματος χαίρε τέμενος, 

και θανών και ζων, Πάτερ.

Αenai.epΑnastasi-Sophia-Ntrekou.gr

ΑΠΑΝΤΑ τα Έργα του Αγίου Γρηγορίου

Ὀρθοδοξίας ὁ φωστήρ, Ἐκκλησίας τὸ στήριγμα καὶ διδάσκαλε,

τῶν Μοναστῶν ἡ καλλονή, τῶν θεολόγων ὑπέρμαχος ἀπροσμάχητος,

Γρηγόριε θαυματουργέ, Θεσσαλονίκης τὸ καύχημα, κῆρυξ τῆς χάριτος,

ἱκέτευε διὰ παντός, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Απολυτίκιο (Ἦχος πλ. δ’.)

Διασώζονται σχεδόν όλα από το πλήθος των ιερών συγγραμμάτων του θείου Γρηγορίου. Στην Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, στον 4ο τόμο ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μακαριστός Π. Κ. Χρήστου τα ταξινομεί κατά το περιεχόμενο, την μορφή και τον χρόνο συντάξεως στις έξης ομάδες:

• Α. Περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος, Λόγοι - Αντεπιγραφές - Επιστολές Υπέρ Ησυχαζόντων. Ερωταποκρίσεις και λόγοι

• Β'. Επιστολαί προς τους πρώτους ηγέτας των αντιησυχαστών.

• Γ'. Συγγράμματα υπέρ των ησυχαζόντων.

• Δ'. Ομολογιακά κείμενα.

• Ε'. Επιστολαί αναφερόμεναι εις την έριδα.

• ΣΤ'. Πραγματείαι αναφερόμεναι εις την έριδα.

• Ζ'. Αντιρρητικοί κατά Ακίνδυνου.

• Η'. Προς Νικηφόρον Γρηγοράν συγγράμματα.

• Θ'. Κείμενα σχετικά με το ποιμαντικόν έργον του συγγραφέως.

• Ι'. Ασκητικά και πνευματικά συγγράμματα.

• ΙΑ'. Ομιλίες στα Ευαγγέλια των Κυριακών και σε μεγάλες εορτές

• On the Transfiguration

Ο συγγραφικός πλούτος, πού κληροδότησε στην Ορθόδοξη Εκκλησία ο Άγιος Γρηγόριος, είναι ανεκτίμητος. Δίκαια ο υμνογράφος του τον αποκαλεί «λύρα του Πνεύματος». Έζησε με την καθοδήγηση τού Αγίου Πνεύματος, τράφηκε από το Άκτιστο Φως και άφησε την εμπειρία του στην Εκκλησία, ως οδηγητική στήλη στη «ζοφερά νύχτα του παρόντος αιώνος».

Διαβάστε τα Έργα του: Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς – ‘Εργα του.

Ελληνική Πατρολογία

• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς – Τόμος 2ος
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς – Λόγοι αποδεικτικοί δύο περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος & κατά Βέκκου, Ακινδύνου και Βαρλαάμ.
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Εὐχὴ ἐξομολογητικὴ εἰς τὴν Θεοτόκον (πρωτότυπο και νεοελληνικὴ ἀπόδοση).
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος εἰς τὴν Ἀνάληψιν τοῦ Χριστοῦ (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος εἰς τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρόν (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος περὶ τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Ὁμιλία εἰς τὴν Θείαν Μεταμόρφωσιν (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).
• Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Ὁμιλία περὶ τῆς κατὰ σάρκα τοῦ Κυρίου Οἰκονομίας (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).

Το συγγραφικό του έργο έχει τα εξής μέρη:

Α' Ἐπιστολές: Κατά τή Β' φάση τῆς ἡσυχαστικῆς ἔριδας, πρός «οἰκείους καί ἀντιπάλους».

Β' Πραγματεῖες: Ἀναφέρονται στήν ἡσυχαστική ἔριδα καί εἶναι:

α) Περί ἑνώσεως καί διακρίσεως

β) Διάλεξη ὀρθοδόξου καί Βαρλααμίτου

γ) Ἀπολογία περί διθεΐας

δ) Περί τῆς θείας καί θεοποιοῦ μεθέξεως

ε) Περί διχοτομήσεως τοῦ Θεοῦ ὑπό Βαρλαάμ καί Ἀκινδύνου κτλ.

Γ' Συγγράμματα: Περί Ἁγίου Πνεύματος

Δ' Ἐπιστολές: Εἰς Ἀκίνδυνον καί Βαρλαάμ

Ε' Συγγράμματα: Ὑπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων

ΣΤ' Ὁμολογιακά:

α) Ἁγιορείτικος τόμος

β) Ὁμολογία Πίστεως

γ) Ἀναίρεση διαφόρων ἐπιστολῶν τῶν ἀντιπάλων του

Ζ' Ἀντιρρητικοί κατά Ἀκινδύνου

Η' Κείμενα σχετικά μέ τό ποιμαντικό του ἔργο

Θ' Ἀσκητικά καί πνευματικά συγγράμματα

Ι' Ὁμιλίες

Κατεβάστε τα εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς – Τόμος 2ος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 

ΥΠΕΡ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ

• ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΠΡΩΤΗ

1. ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ ΠΡΩΤΗ: ΛΟΓΟΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΙΕΡΩΣ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ, ΚΑΤΑ ΤΙ ΚΑΙ ΜΕΧΡΙ ΤΙΝΟΣ ΛΥΣΙΤΕΛΗΣ, Η ΠΕΡΙ ΛΟΓΟΥΣ ΤΡΙΒΗ.

• ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ

1. ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ: ΛΟΓΟΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΙΕΡΩΣ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΩΝ Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ. ΟΤΙ ΤΟΙ ΠΡΟΗΡΗΜΕΝΟΙΣ ΕΝ ΗΣΥΧΙΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΝ ΕΑΥΤΟΙΣ ΟΥΚ ΑΣΥΝΤΕΛΕΣ ΕΝΔΟΝ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΠΕΙΡΑΣΘΑΙ ΚΑΤΕΧΕΙΝ ΤΟΝ ΟΙΚΕΙΟΝ ΝΟΥΝ.

• ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΤΡΙΤΗ.

1. ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ ΤΡΙΤΗ: ΛΟΓΟΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΙΕΡΩΣ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΩΝ Ο ΤΡΙΤΟΣ. ΠΕΡΙ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΘΕΙΟΥ ΚΑΙ ΙΕΡΑΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΟΣ.

• ΛΟΓΟΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΙΕΡΩΣ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ Ο ΠΡΩΤΟΣ.

1. ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΥΠΟ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΒΑΡΛΑΑΜ ΣΥΓΓΡΑΦΕΝΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΙΕΡΩΣ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ ΤΙΣ Η ΟΝΤΩΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΤΟΙΣ ΟΝΤΩΣ ΜΟΝΑΧΟΙΣ ΠΕΡΙΣΠΟΥΔΑΣΤΟΣ Η ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΛΕΓΟΝΤΩΝ ΤΗΝ ΕΚ ΤΗΣ ΕΞΩ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΓΝΩΣΙΝ ΟΝΤΩΣ ΣΩΤΗΡΙΟΝ.

• ΛΟΓΟΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΙΕΡΩΣ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ.

1. ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

• ΛΟΓΟΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΙΕΡΩΣ ΗΣΥΧΑΖΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ Ο ΤΡΙΤΟΣ.

1. ΠΕΡΙ ΦΩΤΟΣ ΙΕΡΟΥ.

• ΛΟΓΟΣ ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΩΝ.

1. ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΙΝΟΝΤΩΝ ΑΤΟΠΩΝ. ΕΚ ΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΩΝ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΒΑΡΛΑΑΜ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ἤ ΠΕΡΙ ΘΕΩΣΕΩΣ.

• ΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΩΝ.

1. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΚΒΑΙΝΟΝΤΩΝ ΑΤΟΠΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΒΑΡΛΑΑΜ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ.

• ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΩΝ Ο ΤΡΙΤΟΣ.

1. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΚΒΑΙΝΟΝΤΩΝ ΑΤΟΠΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΒΑΡΛΑΑΜ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ. 

Μπορείτε να «κατεβάσετε» τα διαθέσιμα προς το παρόν (τον πρώτο τόμο των εκδόσεων ΒΥΖΑΝΤΙΟ του ΜΕΡΕΤΑΚΗ) Ε Ρ Γ Α του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά:

• Ἔργα (2 τόμοι) τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ [word zip, 504KB]

ή 

1) σε πολυτονικά της Gr-Soft για Microsoft WORD (6 ή 7) 95 και
2) για διευκόλυνση της αναζήτησης λημμάτων - φράσεων ή λέξεων
 - παρέχουμε το κείμενο και σε ΑΤΟΝΙΚΗ μορφή.

	1) ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΑ Gr-Soft	2) ΑΤΟΝΙΚΑ
	Gr-Soft_Ag. Gregorios_Pal_tom_01.zip169 KB	aton_Ag. Gregorios_Pal_tom_01.zip219 KB

Δείτε και τα θέματα για τον Άγιο Γρηγόριο στην Αέναη ΕπΑνάσταση