Αποκεφαλισμός Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης. Από το Μηνολόγιο
του Βασιλείου Β' (1025). Saints Cyprian and Justina from the Menologion
of Basil II (c. 1000 AD) cyprian_and_justina_menologion of_basil_ii
Το Μηνολόγιο του Βασιλείου Β΄ είναι ένα εικονογραφημένο χειρόγραφο που σχεδιάστηκε ως εκκλησιαστικό ημερολόγιο ή λειτουργικό βιβλίο (μηνολόγιο) της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Δημιουργήθηκε περί το 1000 μ.Χ. για τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Βασίλειο Β΄ (περ. 976–1025).
Περιέχει Συναξάριο, μια σύντομη συλλογή βίων αγίων, που συντάχθηκε στην Κωνσταντινούπολη για λειτουργική χρήση, και περίπου 430 μικρογραφίες από οκτώ διαφορετικούς καλλιτέχνες. Ήταν ασυνήθιστο για Μηνολόγιο εκείνης της εποχής να έχει τόσο πλούσια εικονογράφηση. Σήμερα βρίσκεται στην Βιβλιοθήκη του Βατικανού (Ms. Vat. gr. 1613). Ακριβές αντίγραφο παρήχθη το 1907.
Ο Άγιος Κυπριανός ο Μάγος Επίσκοπος Συρίας και η Ιουστίνα είναι άγιοι της Ορθόδοξης εκκλησίας και τιμώνται στις 2 Οκτωβρίου. Μαρτύρησαν το 304 στη Νικομήδεια. Η ιστορία τους προέρχεται από τον Άγιο Συμεών τον Μεταφραστή (9 Νοεμβρίου).
Η Ιουστίνα ήταν κόρη ενός ειδωλολάτρη ιερέα από την Αντιόχεια. Έγινε όμως χριστιανή και έκανε και τους γονείς της χριστιανούς. Ένας νεαρός, ο Αγλαΐδας, θέλησε να την κάνει δικιά του. Επειδή δεν τα κατάφερνε απευθύνθηκε σε ένα μάγο, τον Κυπριανό. Οι προσπάθειες του Κυπριανού απέτυχαν επειδή η Ιουστίνα έκανε το σταυρό της νικώντας έτσι τους δαίμονες.
Στο τέλος ο Κυπριανός κατάλαβε το λάθος του, ελευθερώθηκε από το Σατανά και έγινε Χριστιανός. Έγινε διάκονος, ιερέας και επίσκοπος. Η ιστορία του αναφέρεται και από τον Γρηγόριο Νύσση ο οποίος όμως τον συγχέει με τον Κυπριανό Καρχηδόνας, ένα λάθος που κάνουν πολλοί. Είναι σίγουρο όμως ότι δεν υπήρξε επίσκοπος Αντιόχειας με το όνομα Κυπριανός.
Διαβάστε: Ο Άγιος Κυπριανός Καρθαγένης (2 Οκτωβρίου) και το ζήτημα των Πεπτωκότων (Lapsi)
Τόσο χρήμα για βιβλία, μέσα στα οποία γράφονται οι τρόποι, με τους οποίους εξαπατώνται οι άνθρωποι! Δυστυχώς το ίδιο συμβαίνει πάντα και περισσότερο σήμερα, με τα εύκολα και πλούσια μέσα της τυπογραφίας. Χιλιάδες τόννοι χαρτιού ξοδεύονται κάθε ημέρα με αποτέλεσμα να μην πιάνη πια κανείς βιβλίο στα χέρια του· τόσο πολύ φθηνό σε περιεχόμενο κατάντησε ο έντυπο! Κι όχι μόνο φθηνό, αλλά και δηλητηριώδες.
Μαρτύριο και θάνατος
Ο Κυπριανός και η Ιουστίνα κατά τη διάρκεια του διωγμού του Διοκλητιανού μεταφέρθηκαν στη Δαμασκό όπου και βασανίστηκαν. Εκεί με διαταγή του αποκεφαλίστηκαν.
Ο άγιος Κυπριανός ήταν από την Αντιόχεια της Συρίας, επί Δεκίου του βασιλιά, ευγενής και πλούσιος, φιλόσοφος και μεγάλος μάγος. Οδηγήθηκε όμως προς την πίστη του Χριστού από την Ιουστίνα την παρθένο και χριστιανή, η οποία, καταγόμενη και αυτή από την Αντιόχεια, διέλυσε σαν ιστό αράχνης όλες τις δαιμονικές ενέργειές του απέναντί της. Διότι κάποιος Έλληνας, Αγλαΐδας λεγόμενος, επειδή πληγώθηκε από έρωτα γι’ αυτήν, λόγω της ομορφιάς της, κι επειδή δεν μπόρεσε να πετύχει το σκοπό του, προσήλθε στον Κυπριανό.
Όταν όμως αυτός τρεις φορές έστειλε δαίμονες προς την κόρη, χωρίς να πετύχει τίποτε, τότε κατάλαβε ότι η τέχνη του ήταν ανίσχυρη, γι’ αυτό και μεταστράφηκε στην πίστη του Χριστού, βαπτίσθηκε και έκαψε όλα τα μαγικά του βιβλία. Τέλος μάλιστα έγινε και επίσκοπος της Εκκλησίας. Κι αφού οδήγησε πολλούς στον χριστιανισμό, συνελήφθη μαζί με την Ιουστίνα από τον Κόμη της Δαμασκού, οπότε και υπέστησαν σκληρά βασανιστήρια: ξέσθηκαν οι πλευρές τους, τους έβαλαν σε σιδερένιο τηγάνι, και στο τέλος, αφού τους έστειλαν στη Νικομήδεια, τους έκοψαν το κεφάλι».
Δείτε: Ο Άγιος Κυπριανός Καρθαγένης και το ζήτημα των Πεπτωκότων (Lapsi)
Από το ναδίρ στο ζενίθ, από το έσχατο βάθος στο ανώτατο ύψος, θα ήταν ο τίτλος της ζωής του αγίου Κυπριανού, αν θα θέλαμε με μία φράση να τη χαρακτηρίσουμε, όπως μας καθοδηγεί προς τούτο και η εκκλησιαστική ακολουθία: «Κακίας τον πυθμένα τον κάτω κατείληφας∙ της ακροτάτης δε πάλιν αρετής ανήλθες, πάτερ, εις ύψος παραδόξως». Πάτερ, κατέλαβες τον πιο κάτω πυθμένα της κακίας, ενώ ανέβηκες πάλι κατά παράδοξο τρόπο στο ύψος της πιο υψηλής αρετής. Αιτία γι’ αυτό είναι ότι ο άγιος από την τρέλα και τη μανία της μαγείας, δηλαδή από την πλήρη υποταγή του στον πονηρό διάβολο, βρέθηκε να συγκατοικεί με τις υψηλότερες πνευματικές αγγελικές δυνάμεις. «Ανανήψας, θεοφάντορ, της πριν μανίας, δαιμονικήν απάτην και ψυχόλεθρον πλάνην πάσαν εθριάμβευσας».
Από το ναδίρ στο ζενίθ, από το έσχατο βάθος στο ανώτατο ύψος, θα ήταν ο τίτλος της ζωής του αγίου Κυπριανού, αν θα θέλαμε με μία φράση να τη χαρακτηρίσουμε, όπως μας καθοδηγεί προς τούτο και η εκκλησιαστική ακολουθία: «Κακίας τον πυθμένα τον κάτω κατείληφας∙ της ακροτάτης δε πάλιν αρετής ανήλθες, πάτερ, εις ύψος παραδόξως». Πάτερ, κατέλαβες τον πιο κάτω πυθμένα της κακίας, ενώ ανέβηκες πάλι κατά παράδοξο τρόπο στο ύψος της πιο υψηλής αρετής. Αιτία γι’ αυτό είναι ότι ο άγιος από την τρέλα και τη μανία της μαγείας, δηλαδή από την πλήρη υποταγή του στον πονηρό διάβολο, βρέθηκε να συγκατοικεί με τις υψηλότερες πνευματικές αγγελικές δυνάμεις. «Ανανήψας, θεοφάντορ, της πριν μανίας, δαιμονικήν απάτην και ψυχόλεθρον πλάνην πάσαν εθριάμβευσας».
Υπάρχει κάτι ανάλογο στη ζωή του με αυτό που βλέπουμε και στη ζωή του αγίου αποστόλου Παύλου: και εκείνος από διώκτης του χριστιανισμού που ήταν, και μάλιστα ο χειρότερος όλων, βρέθηκε να υπηρετεί τον Κύριο Ιησού, σε σημείο τέτοιο, ώστε να χαρακτηρίζεται ως ο μεγαλύτερος απόστολος. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο που η Εκκλησία μας χαρακτηρίζει τον άγιο Κυπριανό «συνόμιλον Παύλου και έργοις συμμέτοχον».
Χαρακτηρίζουμε τη μαγεία, την οποία υπηρετούσε ο άγιος Κυπριανός πριν να μεταστραφεί στην πίστη του Χριστού, ως τρέλα και μανία. Γιατί πώς αλλιώς να χαρακτηριστεί η αλλοίωση της φυσικής καταστάσεως του ανθρώπου, που αντί να βρίσκεται σε αρμονία σχέσεως με τον Θεό Δημιουργό, εκείνος όχι μόνον αρνείται τη σχέση αυτή, αλλά και την πολεμά, ευρισκόμενος ως στρατιώτης στο στρατόπεδο του αντιπάλου του Θεού, σατανά διαβόλου; Και το λέμε αυτό, διότι άλλο είναι να μη γνωρίζει κανείς τον Θεό και συνεπώς να πράττει εν αγνοία του όσα είναι αντίθετα προς το άγιο θέλημά Του – μολονότι ένας καλοπροαίρετος άνθρωπος, ακόμη και ειδωλολάτρης, ακολουθώντας τον έστω και ζοφωμένο νόμο της συνειδήσεώς του θα επιτελεί και καλές πράξεις, όπως για παράδειγμα ο εκατόνταρχος Κορνήλιος, που οι προσευχές και οι ελεημοσύνες του ανέβαιναν ως θυμίαμα ενώπιον του Θεού – και άλλο να έχει προσχωρήσει ενσυνείδητα στον Πονηρό, τα κελεύσματα του οποίου να υπηρετεί προς βλάβη των ανθρώπων.
Κι όμως! Ένας τέτοιος άνθρωπος, τόσο δέσμιος του διαβόλου, δεν χρειάστηκε παρά ένα μικρό κορίτσι, την αγία Ιουστίνα, για να μπορέσει να απεμπλακεί. Όχι χρησιμοποιώντας η νεαρή κόρη επιχειρήματα, όχι κάνοντας θαύματα, αλλά απλώς τηρώντας το άγιο θέλημα του Θεού. Και μόνον δηλαδή η υπακοή στο θέλημα του Θεού είναι ικανή να εκδιώξει τον διάβολο και να μεταστρέψει έναν υπηρέτη του σε απόστολο του Χριστού.
Το συγκλονιστικότερο: εν αγνοία της ίδιας της Ιουστίνας. Η αγία, αγωνιζόμενη απλώς να κρατήσει την αγνότητά της, χωρίς να γνωρίζει τίποτε, διέλυε κάθε ιστό αράχνης, που έπλεκε γι’ αυτήν ο διάβολος μέσω του οργάνου του. Κι αυτό που συνέβη τότε, συμβαίνει πάντοτε, όπως βεβαίως και σήμερα. Ο διάβολος ενώ φαίνεται πανίσχυρος, στην πραγματικότητα είναι εξαφανισμένος και κατηργημένος από τον Κύριο.
Το έχουμε ξαναπεί: μόνον όποιος του δίνει δικαιώματα τον βλέπει κατακτητή της ζωής του. Και δικαιώματα του δίνουμε, όταν αμαρτάνουμε και παρουσιαζόμαστε χαλαροί στην πνευματική μας ζωή. Τότε ναι, ο διάβολος μας κάνει υποχείρια και έρμαιά του. Οπότε εισπράττουμε και το ανάλογο τίμημα: τη θλίψη, τη μελαγχολία, το μίσος, την κόλαση από αυτή τη ζωή. Θυμίζει η περίπτωση το περιστατικό του Γεροντικού: τον άγιο ασκητή που πηγαίνοντας στο σπίτι ενός ανθρώπου, προκειμένου να πάρει το αντίτιμο για κάτι πανέρια που του είχε πουλήσει, ήλθε αντιμέτωπος με τη δαιμονισμένη κόρη του ανθρώπου. Και χωρίς να πει τίποτε ο ασκητής, χωρίς να κάνει κάποια προσευχή για να βγει το δαιμόνιο, εκείνο εξαφανίστηκε σαν να καιγόταν, γιατί ο ασκητής δεν αντέδρασε σε χαστούκι που του έδωσε η κοπέλα. Η μη αντίδρασή του, λόγω της υπακοής στον Κύριο: «μη αντιστήναι τω πονηρώ», έφερε ακριβώς το θαύμα: να βγει το δαιμόνιο.
Δυστυχώς, ο διάβολος υπάρχει και δρα όπου βρει. Κι ακόμη δυστυχέστερα, υπάρχουν ταλαίπωροι συνάνθρωποί μας που καταφεύγουν στη μαγεία, στα δίχτυα δηλαδή του εχθρού τους, για να βρουν «ίαση». Η μεγαλύτερη συμβολή μας για την υπέρβαση της τραγικότητας αυτής είναι η υπακοή μας στο θέλημα του Θεού. Όσο εμείς που έχουμε κάποια συναίσθηση της πίστεώς μας είμαστε συνεπείς προς αυτήν την πίστη μας, τόσο θα αγιάζουμε τον εαυτό μας, συνεπώς ο διάβολος θα συναντά ένα «κενό» απέναντί μας, αλλά και τόσο θα βοηθούμε, χωρίς ίσως να το καταλαβαίνουμε, και τους αμελείς συνανθρώπους μας.
● Ακολουθία Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης: Τῌ Β' ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Κυπριανοῦ, καὶ Ἰουστίνης τῆς Παρθένου. ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ (Βλ. εδώ)
● Ακολουθία Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης: Τῌ Β' ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Κυπριανοῦ, καὶ Ἰουστίνης τῆς Παρθένου. ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ (Βλ. εδώ)
● Παρακλητικός Κανόνας Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης [PDF] (Βλ. εδώ)
Saint Cyprian and Saint Justina.
Colour photogravure, 1898.
● English language: The Lives of Saints Cyprian and Justina (Translated from the Russian Lives of Saints, Moscow, 1904) Some miracles of Sts. Cyprian and Justina. The Life and Sufferings of the Holy Martyrs Cyprian and Justina (Commemorated October 2/15) In 19th-Century Russia. From The Orthodox Word, Vol. 12, No. 5 (70) (September-October, 1976), pp. 135-142, 167-176.
Saints Cyprian and Justina (From Wikipedia, the free encyclopedia)
● Saints Cyprian and Justina are honored in the Catholic Church, Eastern Orthodox Church and Oriental Orthodoxy as Christians of Antioch, who in 304, during the Diocletianic Persecution, suffered martyrdom at Nicomedia (modern-day İzmit, Turkey) on September 26. According to Roman Catholic sources, no Bishop of Antioch bore the name of Cyprian.
Υμνολογικά των Αγίων Ιουστίνης και Κυπριανού
Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’. Θείας πίστεως: Θείας πίστεως, τὴ φωταυγεία, σκότος ἔλιπες, τῆς ἀσεβείας, καὶ φωστὴρ τῆς ἀληθείας γεγένησαι ποιμαντικῶς γὰρ φαιδρύνας τὸν βίον σου, Κυπριανὲ τὴ ἀθλήσει δεδόξασαι. Πάτερ Ὅσιε, τὸν Κτίστην ἠμὶν ἰλέωσαι, ὁμοὺ σὺν Ἰουστίνη τὴ Θεόφρονι.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’: Καὶ τρόπων μέτοχος, καὶ θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος, τὴν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν· διὰ τοῦτο τὸν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτομῶν, καὶ τῇ πίστει ἐνήθλησας μέχρις αἵματος, Ἱερομάρτυς Κυπριανέ· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχᾶς: Ὡς ἱεράρχην τίμιον, καὶ ἀθλητὴν στερρότατον, ἡ οἰκουμένη ἀξίως γεραίρει σέ, Κυπριανὲ ἀοίδιμε, καὶ τοὶς ὕμvοις δοξάζει, τὴν ἁγίαν σου μνήμην, αἰτοῦσα πάντοτε, πταισμάτων ἄφεσιν, διὰ σοῦ δωρηθήναι τοὶς μέλπουσιν. Ἀλληλούια.
Ἕτερον Κοντάκιον Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός: Ἐκ τέχνης μαγικῆς, ἐπιστρέψας θεόφρον, πρὸς γνῶσιν θεϊκήν, ἀνεδείχθης τῷ κόσμῳ, ἀκέστωρ σοφώτατος, τὰς ἰάσεις δωρούμενος, τοῖς τιμῶσί σε, Κυπριανὲ σὺν Ἰουστίνῃ· μεθ’ ἧς πρέσβευε, τῷ Φιλανθρώπῳ Δεσπότῃ, σωθῆναι τοὺς δούλους σου.
Κάθισμα Ἦχος πλ. δ'. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον: Παιδευθεὶς ἐν τῇ πλάνῃ ἐπιμελῶς, ὡς ὁ Παῦλος ἐκλήθης ἐξ οὐρανοῦ, σταυρῷ ὁδηγούμενος, πρὸς τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως· τῆς γὰρ σεμνῆς Παρθένου, τῷ πόθῳ, φλεγόμενος, δι' αὐτῆς ἡρμόσθης, τῷ Πλάστη τῆς κτίσεως· ὄθεν θριαμβεύσας, τοῦ ἐχθροῦ τὸ ἀνίσχυρον, σὺν αὐτῇ κατηξίωσαι, τοῦ χοροῦ τῶν Mαρτύρων, Κυπριανὲ ἱερώτατε πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
Ὁ Οἶκος: Τὸν σοφὸν Ἱεράρχην τιμήσωμεν, ὡς ποιμένα σοφὸν καὶ διδάσκαλον, ὅτι ἐξ ἀκανθῶν πλάνης ἤνθησεν, ὥσπερ ῥόδον τερπνότατον, καὶ ἡμᾶς τοὺς πιστοὺς κατεμύρισεν, ἰαμάτων ὀδμαῖς καὶ βολαῖς θαυμάτων· ὥστε ψάλλειν ἡμᾶς τοῦ Δαυῒδ τὴν ᾠδήν· Ἀλληλούϊα.
Μεγαλυνάριον: Πλάνης σοφιστείας ἀπολιπών, τῆς θείας σοφίας, ἀνεδείχθης λαμπρὸς φωστήρ, καὶ σὺν Ἰουστίνῃ, Κυπριανὲ ἀθλήσας, τῆς ἄνω βασιλείας, ἄμφω ἔτυχε.
Βιβλιογραφία:
• ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ - Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον www.ec-patr.org
• www.synaxaristis - ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ
• Pigizois.net Συναξαριστής Ορθόδοξη Πύλη στο ίντερνετ
• ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ: «Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΤΥΣ ΙΟΥΣΤΙΝΑ» παπα Γιώργης Δορμπαράκης - pgdorbas.blogspot.com
• Βικιπαίδεια, wikipedia.org
• Τα Βίντεο από www.YouTube, εταιρεία της Google.
• ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ - Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον www.ec-patr.org
• www.synaxaristis - ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ
• Pigizois.net Συναξαριστής Ορθόδοξη Πύλη στο ίντερνετ
• ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ: «Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΤΥΣ ΙΟΥΣΤΙΝΑ» παπα Γιώργης Δορμπαράκης - pgdorbas.blogspot.com
• Βικιπαίδεια, wikipedia.org
• Τα Βίντεο από www.YouTube, εταιρεία της Google.
Ο Άγιος Κυπριανός Καρθαγένης και το ζήτημα των Πεπτωκότων (Lapsi)
Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Ο Διάβολος και η Μαγεία (Βιβλίο)
Η πρώτη εμφάνιση του Μάρκου
Σεφερλή σε θρησκευτική βιντεοταινία
για τον Άγιο Κυπριανό το 1987
Τίτλος βιντεοταινίας: Άγιοι Κυπριανός και Ιουστίνη a.k.a.
Ο πρώην μάγος Κυπριανός και Ιουστίνη η παρθένος
Έτος: 1987. Διάρκεια: 90'. Εταιρία παραγωγής:
Elpis Film. Σκηνοθεσία: Γιώργος Χονδροκώστας
Ηθοποιοί: Πέτρος Φώσκολος, Αγγελική Ντάρλα, Βαγγέλης Τραϊφόρος, Νέλλη Παππά, Χρήστος Νάτσιος, Γιάννης Ευδαίμων, Κώστας Μπακάλης, Σπύρος Μπιμπίλας, Μάρκος Σεφερλής, Γιώργος Χαδίνης, Θωμάς Παλιούρας...κ.ά (retroDB)
Σχόλια/Πλοκή: Η Ιουστίνη και η οικογένεια της εγκαταλείπουν την ειδωλολατρεία και ασπάζονται τον Χριστιανισμό. Ο Κυπριανός αφού μελέτησε όλους τους αρχαίους συγγραφείς και όλες τις θρησκείες, αποφάσισε να υπηρετήσει το σατανά και να βοηθάει τους συνανθρώπους του να κάνουν το κακό. Στο μεταξύ με εντολή της Ρώμης, ο Δούκας της Αντιοχείας, Ευτύλμιος, αρχίζει την εξόντωση των χριστιανών...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου